Mẹ nên làm gì khi trẻ sơ sinh nôn trớ sau bú?
Trẻ sơ sinh bị nôn trớ gây khó chịu, thường quấy khóc khiến mẹ lo lắng về tình trạng sức khỏe của bé. Một số bà mẹ sinh con lần đầu vừa lo lắng vừa cảm thấy lúng túng khi chăm sóc bé nôn trớ. Mẹ nên làm gì khi trẻ sơ sinh nôn trớ sau bú?
Hiện tượng trẻ sơ sinh bị nôn trớ
Nôn trớ là tình trạng thức ăn trong dạ dày trào ngược lên thực quản rồi bị đẩy ra ngoài theo đường miệng. Đây là tình trạng xảy ra khá phổ biến ở trẻ sơ sinh, đặc bệt là sau khi bé ăn no hoặc lúc bé vặn mình.
Nôn trớ ở trẻ sơ sinh được chia thành 2 dạng là nôn trớ sinh lý và nôn trớ bệnh lý. Trong đó nôn trớ sinh lý không gây ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ. Nôn trớ bệnh lý là dấu hiệu của các bệnh như thiếu canxi, tắc ruột, lồng ruột, trào ngược dạ dày – thực quản, viêm dạ dày, hẹp môn vị,… Nôn trớ bệnh lý thường đi kèm với các biểu hiện như:
- Trẻ lười bú mẹ, chướng bụng, bụng đau quặn, ưỡn bụng
- Khóc thét trong khi bú
- Khô miệng, mất nước
- Chất nôn có dịch màu vàng hoặc xanh ngả vàng
- Sốt
- Co giật
- Không tỉnh táo,…
Ngay khi trẻ sơ sinh bị nôn trớ đi kèm các dấu hiệu bất thường nêu trên mẹ nên đưa con đi khám ngay để được phát hiện bệnh lý và điều trị kịp thời. Nhờ đó hạn chế được biến chứng xảy ra khiến sức khỏe, thậm chí cả tính mạng của bé bị ảnh hưởng.
Nôn trớ là tình trạng thức ăn trong dạ dày trào ngược lệ thực quản rồi bị đẩy ra ngoài theo đường miệng
Nguyên nhân trẻ sơ sinh bị nôn trớ sau bú
Các nguyên nhân khiến trẻ sơ sinh thường bị nôn trớ sau khi bú gồm có:
1. Các sai lầm trong phương pháp chăm sóc
Trẻ sơ sinh bú mẹ hoàn toàn hay uống sữa công thức đều có thể bị nôn trớ khi mẹ cho con bú quá no, 2 cữ bú cách nhau quá gần hay mẹ cho con bú không đúng tư thế. Bên cạnh đó, mẹ đặt bé nằm ngay sau khi bú, băng rốn hay quấn tã quá chặt, mặc quần áo chật, uống sữa công thức không phù hợp,… cũng khiến bé bị nôn trớ sau bú.
Trẻ sơ sinh bị nôn trớ sau bú thường do mẹ đặt bé nằm sau bú quá sớm
2. Trẻ bị bệnh nội khoa
Một số trẻ sơ sinh bị mắc các bệnh nội khoa như viêm đường hô hấp trên, tiêu chảy, nhu động ruột chậm, viêm màng não mủ, co thắt môn vị, hội chứng sinh dục thượng thận, xuất huyết não do giảm Prothrongbin,… là nguyên nhân khiến trẻ so sinh rất dễ bị nôn trớ sau khi bú.
3. Trẻ bị bệnh ngoại khoa
Một số bệnh ngoại khoa như dị tật đường tiêu hóa (hẹp tá tràng, hẹp phì đại môn vị, teo thực quản,…) khiến bé bị nôn ngay trong những ngày đầu mới chào đời. Trẻ bị xoắn ruột, tắc ruột thường bị nôn trớ và nhiễm trùng toàn thân với các dấu hiệu tiêu biểu như chướng bụng, đầy hơi, đi ngoài có máu trong phân, bí trung – đại tiện,…
Mẹ nên làm gì khi trẻ sơ sinh nôn trớ sau bú?
Trẻ sơ sinh nôn trớ sau bú mẹ nên:
- Cho bé nằm nghiêng đầu sang 1 bên ngay lập tức nhưng cần thao tác nhẹ nhàng, tránh làm bé hoảng sợ.
- Làm sạch nhanh chóng các chất nôn vẫn còn trong miệng, mũi và họng trẻ theo thứ tự miệng trước, mũi sau bằng gạc y tế hoặc khăn sạch, mềm.
- Trấn an trẻ bằng cách khum tay rồi vỗ nhẹ lên 2 bên lưng. Cách làm này cũng giúp trẻ ho và đẩy bật các chất nôn trớ còn đọng ở bên trong họng ra.
- Sau khi bé ngừng nôn trớ mẹ nên cho bé uống một ít nước lọc hoặc dung dịch Oresol, khoảng cách giữa 2 lần uống là 30 – 60 phút. Nên cho bé uống ít một, thành từng ngụm nhỏ để hạn chế nguy cơ bé bị nôn thốc nôn tháo.
- Nếu bé vẫn tiếp tục nôn trớ mẹ nên cho uống 50ml nước Oresol và 50ml nước lọc luân phiên, cách nhau 30 phút. Khi bé tạm dừng nôn trớ, cứ sau 3 – 4 giờ mẹ có thể cho bú 80 – 100ml/lần.
- Sau 12 – 24 giờ không thấy bé tiếp tục nôn trớ, mẹ có thể cho bé bú/ăn trở lại như bình thường, ưu tiên cho bé ăn các món dễ tiêu hóa như ngũ cốc, sữa chua (với bé đã ăn dặm). Tuy nhiên, với bé đã ăn dặm mẹ cần chú ý cho bé uống đủ nước.
Cho trẻ uống men vi sinh để hỗ trợ tăng cường tiêu hóa và tăng sức đề kháng
- Bổ sung men lợi khuẩn cho bé bằng các chế phẩm men vi sinh để hệ vi sinh đường ruột của bé cân bằng, hỗ trợ tăng khả năng tiêu hóa và cải thiện tình trạng trẻ sơ sinh nôn trớ sau bú hiệu quả.
- Cố gắng dỗ bé ngủ nhiều hơn để phục hồi năng lượng, giúp cơ thể thoải mái hơn, hạn chế tình trạng nôn trớ.
- Không tự ý cho bé uống thuốc chống nôn khi chưa có chỉ định của bác sĩ để tránh ảnh hưởng tiêu cực đến sự phát triển của trẻ.
Khi trẻ sơ sinh nôn trớ sau bú mẹ không nên quá lo lắng vì phần lớn đây là hiện tượng do các yếu tố sinh lý hoặc do mẹ chăm sóc bé sai cách. Nếu bé bị nôn trớ kèm sốt cao, đau bụng quằn quai,… thì mẹ cần đưa ngay đến cơ sở y tế để khám và được điều trị kịp thời.
