Trong 3 – 4 năm đầu đời trẻ rất dễ bị ốm vặt do hệ miễn dịch còn non yếu, chưa hoàn thiện. Trẻ thường xuyên ốm vặt không chỉ khiến sức khỏe và tốc độ phát triển bị ảnh hưởng mà còn khiến bà mẹ phải chịu nhiều áp lực, mệt mỏi trong quá trình chăm sóc. Mẹ đã biết nên cho trẻ hay ốm vặt bổ sung gì để tăng cường miễn dịch chưa?
Khi còn là bào thai và trong 6 tháng đầu trẻ bú mẹ hoàn toàn hệ miễn dịch của trẻ nhận được kháng thể từ mẹ truyền qua nhau thai và sữa mẹ. Đặc biệt, sữa non của mẹ còn có chứa kháng thể IgA, IgE và nhiều kháng thể khác giúp trẻ có sức đề kháng với các vi sinh vật gây bệnh từ môi trường bên ngoài trong những ngày mới sinh. Ngoài ra trẻ cũng nhận được những kháng thể để phòng ngừa bệnh tật từ những loại vaccine bé tiêm phòng trong chương trình tiêm chủng mở rộng quốc gia và cả những mũi tiêm phòng dịch vụ mà bố mẹ đã đăng ký và cho trẻ đi tiêm.
Khi trẻ lớn dần, lượng kháng thể nhận được từ mẹ cũng giảm dần đi nhưng hệ miễn dịch của trẻ cũng dần hoàn thiện. Tuy nhiên, sau 6 tháng bú mẹ hoàn toàn và trước khi hệ miễn dịch của bé hoàn thiện, có thể tự sản xuất đầy đủ các loại kháng thể, chống lại các vi sinh vật gây bệnh (thường là khoảng năm trẻ được 3 – 4 tuổi) thì hệ miễn dịch của trẻ rơi vào khoảng trống miễn dịch. Đây cũng là giai đoạn trẻ thường xuyên ốm vặt, lặp lại nhiều lần khiến sức khỏe và quá trình phát triển toàn diện của bé bị ảnh hưởng.
Bên cạnh đó, những trẻ còi xương, suy dinh dưỡng cũng có sức đề kháng kém và thường xuyên bị ốm vặt. Trẻ hay ốm, ốm kéo dài thường chán ăn, biếng ăn khiến cơ thể không được bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng, bị suy dinh dưỡng khiến cơ thể rơi vào vòng xoáy bệnh lý ốm → biếng ăn → suy dinh dưỡng → đề kháng kém → ốm,…
Trẻ bị ốm vặt kéo dài, lặp lại liên tục dẫn đến tình trạng chậm lớn, thường xuyên mắc các bệnh đường hô hấp và tiêu hóa, còi xương, chậm phát triển trí tuệ,… Với những trẻ này cha mẹ cần đưa đi khám để được bác sĩ, chuyên gia dinh dưỡng tư vấn cách điều trị bệnh lý và bổ sung dinh dưỡng, tăng cường hệ miễn dịch của trẻ tốt hơn.
Trẻ từ 6 – 36 tháng tuổi thuộc lứa tuổi xuất hiện khoảng trống miễn dịch, dễ bị ốm vặt
Khi thấy trẻ hay ốm vặt cha mẹ thường rất lo lắng, nôn nóng muốn biết trẻ hay ốm vặt bổ sung gì để tăng cường miễn dịch nhanh chóng, hiệu quả, giảm thiểu số lần ốm vặt hàng năm. Thực phẩm có thể cung cấp đầy đủ dưỡng chất cần thiết cho cơ thể, bao gồm cả các chất vi lượng tham gia vào hoạt động của hệ miễn dịch, các hợp chất chống oxy hóa,… giúp trẻ tăng sức đề kháng và khả năng miễn dịch hiệu quả.
Dưới đây là những thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất tốt trẻ hay ốm vặt cần được bổ sung để tăng khả năng miễn dịch tối ưu:
Thêm các thực phẩm giàu protein vào thực đơn cho trẻ
Protein là dưỡng chất có vai trò rất quan trọng đối với hoạt động của hệ miễn dịch, là nguyên liệu tất yếu trong quá trình sản xuất kháng thể giúp tăng đề kháng hiệu quả. Protein có nhiều trong các loại thịt, cá, hải sản, nấm,… Ngoài ra, trong thịt nạc còn có chứa kẽm hỗ trợ tế bào bạch cầu chống nhiễm trùng tốt hơn.
Kết hợp bổ sung cho bé các thực phẩm giàu Vitamin A
Vitamin A có tác dụng bảo vệ các tế bào của cơ thể, tham gia vào quá trình đáp ứng miễn dịch giúp tăng sức đề kháng cho bé. Vitamin A có nhiều trong bí đỏ, cà rốt, cà chua, ớt, xoài, khoai lang, bông cải xanh,…
Tăng cường Vitamin C qua thực phẩm giúp tăng cường đề kháng cho bé
Vitamin C hỗ trợ tế bào miễn dịch hoạt động hiệu quả hơn, giúp hàng rào biểu mô ngăn chặn sự xâm nhập của vi sinh vật gây bệnh. Đồng thời vitamin C cũng giúp sắt hấp thụ tốt hơn, giảm nguy cơ thiếu máu thiếu sắt, cung cấp đầy đủ oxy cho tất cả hoạt động sống của cơ thể, trong đó có hoạt động miễn dịch. Vitamin C cũng là chất chống oxy hóa mạnh mẽ và giúp biệt hóa, tăng sinh tế bào miễn dịch B, T nhờ khả năng điều hòa gen. Vitamin C có nhiều trong các loại trái cây có múi như cam, chanh, bưởi hay dâu tây, kiwi, dưa hấu, các loại rau có lá màu xanh đậm,… Cha mẹ nên thường xuyên cho bé ăn trái cây tươi và rau xanh để bổ sung vitamin C, tăng sức đề kháng tốt hơn.
Vitamin C hỗ trợ tế bào miễn dịch hoạt động hiệu quả hơn
Vitamin nhóm B kích thích sản xuất tế bào hồng cầu
Các vitamin nhóm B kích thích sản xuất tế bào hồng cầu, giúp tăng sức đề kháng và ngăn ngừa tái phát nhiễm trùng. Thực phẩm giàu vitamin nhóm B gồm có ngũ cốc, nấm, hạnh nhân, thịt bò, thịt gà, cải bó xôi, táo, chuối, dâu tây, cam, nho,…
Bổ sung lợi khuẩn giúp hỗ trợ tăng cường tiêu hóa
Lợi khuẩn có vai trò đặc biệt quan trọng đối với hoạt động của hệ miễn dịch khi có thể tạo thành hàng rào miễn dịch chống lại sự xâm nhập của hại khuẩn gây bệnh, ức chế hoạt động của hại khuẩn, không cho chúng sinh sôi, sản xuất độc tố và giảm độc lực để chúng không thể gây bệnh. Lợi khuẩn còn kích thích hệ miễn dịch sản xuất kháng thể chống lại vi sinh vật gây bệnh và tăng khả năng tiêu hóa giúp cơ thể hấp thụ được hầu hết dưỡng chất có trong thức ăn để cung cấp cho hoạt động của hệ miễn dịch.
Lợi khuẩn có nhiều trong các loại thực phẩm như: sữa chua probiotic, dưa cà muối, kefir, kombucha, buttermilk, tempeh, miso,… Với trẻ trên 1 tháng tuổi chưa ăn dặm, mẹ có thể kết hợp cho con uống bổ sung men lợi khuẩn để bổ sung lợi khuẩn dồi dào trong mỗi liều uống, giúp hệ vi sinh đường ruột cân bằng, mạnh khỏe, thúc đẩy quá trình hoàn thiện hệ tiêu hóa và miễn dịch.
Mẹ nên ưu tiên lựa chọn men vi sinh chính hãng, được Bộ Y tế cấp phép giúp hỗ trợ tăng sức đề kháng cho bé
Trẻ hay ốm vặt bổ sung gì giúp hệ miễn dịch hoạt động hiệu quả hơn, ngăn ngừa vi sinh vật gây bệnh xâm nhập vào cơ thể và hạn chế nguy cơ tái phát nhiễm trùng, giảm tần suất tái nhiễm bệnh cho trẻ. Ngoài những dưỡng chất quan trọng đối với hệ miễn dịch được đề cập trong nội dung bài viết mẹ cũng có thể tăng cường sử dụng thực phẩm cung cấp sắt, vitamin D, E, selen,… để tăng sức đề kháng tốt hơn.